ABC Wolontariatu

Wolontariusz

Rozumie się przez to osobę fizyczną, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie.

Prawa wolontariusza

1. Wolontariusz ma prawo zawrzeć porozumienie o współpracy – ustne lub pisemne.
2. Wolontariusz ma prawo otrzymać pisemne zaświadczenie.
3. Wolontariusz ma prawo otrzymać ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków.
4. Wolontariusz ma prawo do uzyskania informacji o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa.

Obowiązki wolontariusza

Wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, jeżeli obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełniania stosownych wymagań wynika z odrębnych przepisów.

Obowiązki organizacji przyjmującej wolontariuszy

1. Informować wolontariusza o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
2. Zapewnić wolontariuszowi, na dotyczących pracowników zasadach określonych w odrębnych przepisach, bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania przez niego świadczeń, w tym – w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem – odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
3. Pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach określonych w odrębnych przepisach, koszty podróży służbowych i diet.

Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków

Wolontariuszowi, który wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni, korzystający zobowiązany jest zapewnić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Tak krótki okres realizacji wolontariatu zgodnie z prawem nie musi być unormowany porozumieniem w formie pisemnej, ale na żądanie wolontariusza podmiot korzystający jest zobowiązany potwierdzić na piśmie treść takiego porozumienia – a jego częścią jest między innymi informacja o czasie na jaki zostało zawarte.

Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie

Jest podstawowym dokumentem prawnym regulującym kwestie wolontariatu w Polsce.

Ewidencja pracy wolontariusza

Ewidencja pracy wolontariusza (ilość godzin i dni) powinna być ustalona z wolontariuszem. Sugerujemy ewidencjonować czas pracy poprzez System Obsługi Wolontariatu [https://sow.korpussolidarnosci.gov.pl/pl/register], czyli bezpłatne narzędzie, które generuje porozumienia wolontariackie oraz daje możliwość wpisywania godzin. Inną formą ewidencji mogą być papierowe karty czasu pracy.

Wypisywanie zaświadczeń

Organizator wolontariatu jest zobowiązany do wydania zaświadczenia potwierdzającego liczbę godzin oraz aktywności, jakie podjął wolontariusz w czasie, w którym pełnił wolontariat. Zaświadczenie może być wydane każdorazowo po akcji wolontariackiej. Powinno zawierać szczegółowy opis działań wolontariusza, jego obowiązki i szczególne osiągnięcia.

Zasady pracy wolontariusza w myśl Ustawy o Działalności Pożytku Publicznego i Wolontariacie

Wolontariusz wykonując swoje czynności nie świadczy pracy odpowiadającej pracy regulowanej Kodeksem Pracy. Nie może wykonywać zadań przeznaczonych dla pracowników zatrudnionych na etacie ani ich wyręczać. Nie może też podejmować zadań wymagających wiedzy specjalistycznej, np. medycznej. Ochotnik za wykonane obowiązki nie pobiera wynagrodzenia oraz nie podpisuje umowy o pracę, a jedynie porozumienie o współpracy. W związku z powyższym wolontariusz, który jest jednocześnie osobą bezrobotną, nie traci prawa do zasiłku dla osób bezrobotnych. Czynności wykonywane przez wolontariusza nie wliczają się do stażu pracy oraz nie mają wpływu na uzyskanie uprawnień pracowniczych. Zebrane podczas pracy wolontariackiej doświadczenie może okazać się bardzo przydatne na rynku pracy.